10 juli 2023

Nieuw pensioenstelsel: waar staan we nu?

Omdat een nieuw pensioenstelsel wordt ingevoerd, moeten Defensie en de vakbonden (sociale partners) nieuwe afspraken maken over de pensioenregeling. In het toekomstige stelsel kan de bestaande pensioenregeling namelijk niet worden voortgezet. Wij vinden het belangrijk dat er een goede nieuwe pensioenregeling voor zowel militairen als burgerambtenaren bij Defensie tot stand wordt gebracht. Met de hulp van externe pensioenspecialisten praten Defensie en de bonden daarom al ruim een jaar met elkaar om een goed beeld te krijgen van de diverse aspecten hiervan en om uiteindelijk goede inhoudelijke afspraken te kunnen maken. Een vraag die hierbij bijvoorbeeld ter sprake komt, is welke consequenties dit heeft voor de in de huidige regeling opgebouwde pensioenaanspraken. Nu het zomerreces nadert, vertellen we je in dit artikel hoe ver de gesprekken inmiddels zijn gevorderd.

De gesprekken die over de nieuwe pensioenregeling gevoerd worden vinden plaats in de Pensioenkamer van de raad voor het overheidspersoneel (PK) en in het sectoroverleg Defensie (SOD). Besluiten over de brede ABP-regeling, die voor alle bij de overheid en in het onderwijs werkzame personen gaat gelden, worden genomen in de Pensioenkamer. In het SOD praten we over de specifieke gevolgen voor de militaire pensioenregeling en maken we straks ook afspraken over aanvullingen op de brede ABP-regeling voor de sector Defensie.

Afspraken

In het kader van de nieuwe pensioenregeling moeten onder andere afspraken worden gemaakt over:

- het vormgeven van de huidige eigenstandige pensioenregeling voor militairen in het nieuwe pensioenstelsel;
- de premie die wordt ingelegd voor het ouderdoms- en partnerpensioen;
- het type pensioencontract;
- de hoogte van het partner- en wezenpensioen;
- het pensioen bij arbeidsongeschiktheid.

Geen afspraken meer
In het huidige pensioenstelsel bepalen sociale partners de hoogte van de pensioenuitkering. Hierbij berekent het ABP de premie die de werkgever en de werknemer moeten betalen. In het nieuwe pensioenstelsel maken sociale partners geen afspraken meer over de uitkering, maar wel over de hoogte van de gezamenlijk in te leggen premie. Door deze pensioenpremies bouw je straks een persoonlijk pensioenvermogen op dat groeit door premie-inleg en beleggingsrendementen. Op de pensioendatum berekent het ABP aan de hand van het opgebouwde pensioenvermogen de hoogte van de uitkering, die je vervolgens elke maand levenslang krijgt uitgekeerd.

Type pensioencontract
De manier waarop in het nieuwe pensioenstelsel jouw persoonlijk pensioenvermogen zich ontwikkelt is afhankelijk van het type pensioencontract. We kunnen kiezen voor een solidaire premieregeling of een flexibele premieregeling. Het vertrekpunt van de gedachten van sociale partners hierover is de huidige militaire pensioenregeling. De bestaande regeling kent een grote mate van solidariteit. Tot op heden zijn uit de door sociale partners uitgevoerde analyses geen bezwaren naar voren gekomen tegen een hernieuwde toekomstige keuze voor de solidaire regeling. De definitieve keuze moet door sociale partners echter nog worden gemaakt.

Nabestaandenpensioen (partner- en wezenpensioen)
Niet alleen de manier waarop jij jouw pensioen opbouwt zal wijzigen. Ook de regels voor jouw nabestaandenpensioen zullen flink veranderen. Belangrijkste doel van deze nieuwe regels voor het nabestaandenpensioen is het financieel beter beschermen van de achterblijver(s). Sociale partners hebben zich verdiept in de vraag welke impact de nieuwe regels precies zullen hebben tegen opzichte van de bestaande situatie. Vooral het nabestaandenpensioen bij jouw overlijden vóór de pensioendatum zal anders worden ingericht. De uitkering aan je nabestaanden is straks niet meer afhankelijk van het aantal jaren dat je bij Defensie werkte, maar van jouw pensioengevend salaris op het moment van jouw overlijden.

Arbeidsongeschiktheidspensioen
Sociale partners hebben ook bekeken wat de nieuwe pensioenregeling betekent voor jouw arbeidsongeschiktheidspensioen. In het nieuwe stelsel kan de huidige regeling op dit gebied voor burgerambtenaren worden voortgezet. Die keuze moet nog wel worden gemaakt. Voor militairen is het arbeidsongeschiktheidspensioen vastgelegd in specifieke defensieregelgeving, die in beginsel niet wordt beïnvloed door het nieuwe pensioenstelsel. Sociale partners willen dit op een later moment toch nader bestuderen. Zij zullen beoordelen of deze regelingen nog aansluiten bij hun eigen wensen en die van het personeel.

Militaire kenmerken
Op dit moment hebben Defensie en de bonden de verschillende opties en keuzes voor de nieuwe pensioenregeling in kaart gebracht. Na de zomer zullen berekeningen van het ABP verschijnen. Deze berekeningen zijn nodig om afspraken te kunnen maken over de precieze invulling van de nieuwe regeling.  Daarbij zullen wij specifiek aandacht besteden aan de afwijkende militaire kenmerken en antwoord geven op de vraag hoe deze kenmerken in de nieuwe pensioenregeling kunnen worden opgenomen. Ook de vraag hoe kan worden geborgd dat het SOD ook in de toekomst zelf verantwoordelijk blijft voor die specifieke militaire kenmerken zal worden beantwoord.

Huidige pensioenrechten
Sociale partners zullen niet alleen de nieuwe pensioenregeling vaststellen, maar na de zomer ook nagaan of het verstandig is om de bestaande opgebouwde pensioenen in te brengen in het nieuwe pensioenstelsel. Dat noemen we invaren. Op dit moment worden hiervoor berekeningen gemaakt. Een belangrijk onderdeel van de discussie is het door de begroting gefinancierde pensioen dat militairen vóór 1 juni 2001 opbouwden. Daarvoor is nu geen geld ingelegd bij het ABP. Na uitvoerig overleg stemde de regering in met een eenmalige inkoopsom aan het ABP, op voorwaarde dat sociale partners kiezen voor het invaren van de bestaande opgebouwde pensioenen.

Jullie mening
Voordat we komen tot een onderhandelaarsresultaat over de nieuwe pensioenregeling, hebben verenigingen van gepensioneerden de mogelijkheid om kennis te nemen van de plannen en om hierop hun feedback te geven. Zij hebben namelijk het recht om gehoord te worden. Over de uitvoering van de nieuwe pensioenregeling moet het ABP ook nog een advies vragen aan het Verantwoordingsorgaan (VO).
Voordat wij definitief akkoord gaan met de nieuwe pensioenregeling en een besluit nemen over het al dan niet invaren van de opgebouwde pensioenen, zullen wij dit resultaat aan jullie voorleggen als leden van de MARVER, de AFMP en FNV Overheid. Om al dan niet te kunnen instemmen met de uitkomst van het overleg, is jullie mening onmisbaar. Deze uitkomst verwachten we in de eerste helft van 2024 aan jullie te kunnen voorleggen.

Bovenstaand artikel is deel 6 in onze reeks publicaties met pensioeninformatie, in de aanloop naar het nieuwe pensioenstelsel. Eerder gaven we uitleg over de twee typen pensioencontracten van dit nieuwe pensioenstelsel, het transitieplan waarin de pensioenregels voor defensiemedewerkers zijn vastgelegd, de wijze waarop jouw pensioenopbouw straks plaatsvindt, het arbeidsongeschiktheidspensioen en het nabestaandenpensioen.


YouTube-filmpjes
Hieronder vind je enkele links naar interessante YouTube-filmpjes met uitleg over het nieuwe pensioenstelsel.

SZW: Waarom een nieuw pensioenstelsel?
SZW: Wat verandert er?
FNV: Waarom wordt je pensioen belegd?
FNV: Wat is pensioen?
FNV: Solidair contract
FNV: Waarom invaren?