Bevel is bevel
‘In ondergeschiktheid aan het bevoegde gezag.’ Een korte maar zeer belangrijke regel in onze taakstelling. Een regel waarmee we zijn opgevoed binnen het Wapen, net als onze collega’s binnen Defensie en bij de politie. Een logische regel binnen een democratische rechtstaat. Het zou anders een zooitje worden. Een politiestaat wellicht.
Natuurlijk balen we wel eens van de keuzes die het gezag maakt, maar uiteindelijk hebben we ze gewoon uit te voeren. Beleid ligt netjes vast in werkinstructies. Met een minder geliefd woord: dienstvoorschriften. Een nog viezer woord vinden we het dienstbevel, maar het is wel het uiterste middel om de sterke arm en gewapende macht de kant op te krijgen die het civiele gezag wenst. Zo functioneert dit systeem al weer enige tijd en dat werkt tot nu toe prima.
De vanzelfsprekendheid van deze gouden regel is zo groot dat daar ook een gevaar in schuilt. Het gevaar dat je jezelf niet meer hardop afvraagt of het gezag wel de juiste keuzes maakt. En nee, hiermee roep ik niet op om de zwaarste vergrijpen uit ons (militaire) strafrecht te gaan plegen. Maar de tijden zijn veranderd en veranderen nog steeds.
Verkiezingen
De verkiezingen staan weer voor de deur in een tijd dat onze maatschappij er niet overzichtelijker en veiliger op is geworden. Volgend jaar kiezen de mensen in ons land weer een nieuw gezag. Momenteel draait de verkiezingspropaganda al overuren. En daar zitten wat ‘fraaie’ uitspraken bij.
Wat nou als het gezag straks gevormd wordt uit de meer radicale partijen? Zouden we er als militair mee akkoord gaan als Defensie zo ver wordt uitgehold dat de Staat zijn grondwettelijke taak om de inwoners van het Koninkrijk te beschermen niet meer kan uitvoeren? (Voor zover dat nu wel zou kunnen natuurlijk…)
Moskeeën sluiten
Wat nou als het gezag bepaalt dat Nederland moet de-islamiseren en, zoals een bekend politicus al heeft geroepen, de politie desnoods met geweld huizen moet binnendringen en korans in beslag moet nemen? Wat nou als de politie dat niet doet en de Marechaussee de opdracht krijgt? Wat nou als jij het dienstbevel krijgt om dit te doen? Zou jij het bevel uitvoeren om, in ondergeschiktheid aan het bevoegde gezag, moskeeën te sluiten? Ook als dit met geweld moet gebeuren? Zou jij mensen het land uitzetten alleen omdat zij een bepaalde religie aanhangen?
Nogmaals, ik roep niet op tot ongehoorzaamheid. Het kan alleen geen kwaad om ook zelf te blijven nadenken over onze rol binnen de samenleving. Al is het alleen maar zodat je later niet hoeft te zeggen dat je het niet hebt geweten.